线性代数笔记15.特征值和特征向量

15 特征值和特征向量

15.1 定义

设存在n阶矩阵A:

\[A= \begin{bmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} &…& a_{1n}\\ a_{21} & a_{22} & a_{23} &…& a_{2n}\\ a_{31} & a_{32} & a_{33} &…& a_{3n}\\ & & ……\\ a_{n1} & a_{n2} & a_{n3} &…& a_{nn}\\ \end{bmatrix} \]

对于n阶矩阵\(A\),若存在数\(\lambda\)、n维非零列向量\(x\),使:

\[\tag{1} A \cdot x=\lambda \cdot x \]

则称数\(\lambda\)为矩阵A的\(特征值\),称\(x\)为A对应于\(\lambda\)\(特征向量\)

15.2 相关性质

由定义$A \cdot x=\lambda \cdot x $可得:

\[(A-E\lambda)\cdot x= \]

\[\tag{2} \begin{bmatrix} a_{11}-\lambda & a_{12} & a_{13} &…& a_{1n}\\ a_{21} & a_{22}-\lambda & a_{23} &…& a_{2n}\\ a_{31} & a_{32} & a_{33}-\lambda &…& a_{3n}\\ & & ……\\ a_{n1} & a_{n2} & a_{n3} &…& a_{nn}-\lambda\\ \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3\\ …\\ x_n \end{bmatrix} = O \]

\[式(2)为齐次方程,且x存在非零解 \]

由上可推出以下性质:

\[\begin {array}{c} 性质1&由克莱姆法则可知:|A-\lambda \cdot E|=0\\\\ 性质2&\lambda_1+\lambda_2+…+\lambda_n=a_{11}+a_{22}+…+a_{nn}\\\\ 性质3&\lambda_1\cdot\lambda_2\cdot…\cdot\lambda_n=|A|\\\\ 性质4&(1)A^2的特征值是\lambda^2 ;(2)A^{-1}特征值是\frac{1}{\lambda}(A可逆 ) \\\\ 性质5&由性质4可得\varphi(\lambda)是\varphi(A)的特征值(\varphi()表示多项式)\\\\ 性质6&\lambda_1,\lambda_2,…,\lambda_n各不相等 \Rightarrow 对应的特征向量线性无关 \end {array} \]

性质4相关证明过程如下:

(1)由\(Ax=\lambda x\)得:

\[A^2 x=A \cdot \lambda x \]

\[\Rightarrow A^2 x=\lambda^2 x \]

(2)由\(Ax=\lambda x\)得:

\[x=\lambda x \cdot A^{-1} \]

\[\Rightarrow \frac{1}{\lambda}\cdot x=A^{-1} \cdot x \]

15.3 特征值、特征向量求解示例

15.3.1 示例1:二阶矩阵的求解

设存在矩阵:

\[A= \begin{bmatrix} 3&-1\\ -1&3 \end{bmatrix} \]

A的特征值求解过程如下:

\[|A-\lambda \cdot E|= \begin{vmatrix} 3-\lambda&-1\\ -1&3-\lambda \end{vmatrix} =(3-\lambda)^2-1 \]

\[\qquad\qquad\quad =8-6\lambda+\lambda^2 =(4-\lambda)\cdot(2-\lambda) \]

由性质1可知:

\[(4-\lambda)\cdot(2-\lambda)=0 \Rightarrow (\lambda_1=4,\lambda_2=2) \]

设A对应\(\lambda_1=4\)的特征向量为\(p_1\),则\(p_1\)求解过程如下:

\[由: (A-\lambda_1 \cdot E)\cdot x=0 可得: \]

\[\begin{bmatrix} 3-4&-1\\ -1&3-4 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0\\ 0 \end{bmatrix} \]

\[\qquad\quad\; \Rightarrow-x_1-x_2=0 \]

\[ \qquad \qquad \qquad \qquad \quad x_1=-x_2 \]

\(p_1\)可取值为:

\[p_1= k \cdot \begin{bmatrix} 1\\ -1 \end{bmatrix} (k\in R,k \neq 0) \]

同理,设A对应\(\lambda_2=2\)的特征向量可取值为\(p_2\),则:

\[p_2= k \cdot \begin{bmatrix} 1\\ 1 \end{bmatrix} (k\in R,k \neq 0)(求解过程略) \]

15.3.2 示例2:三阶矩阵的求解(有亏损的情况)

设存在如下矩阵:

\[A= \begin{bmatrix} -1&1&0\\ -4&3&0\\ 1&0&2 \end{bmatrix} \]

A的特征值求解过程如下:

\[|A-\lambda \cdot E|= \begin{vmatrix} -1-\lambda&1&0\\ -4&3-\lambda&0\\ 1&0&2-\lambda \end{vmatrix}=0 \]

将上式按第3列展开,得:

\[(2-\lambda)\cdot [(-1-\lambda)\cdot(3-\lambda)+4]=0 \]

\[(2-\lambda)\cdot(1-2\lambda+\lambda^2)=0 \]

\[(2-\lambda)\cdot(\lambda-1)^2=0 \]

解得:

\[\lambda_1=2,\lambda_2=\lambda_3=1 \]

设A对应\(\lambda_1=2\)的特征向量为\(p_1\),则\(p_1\)求解过程如下:

\[A-\lambda \cdot E= \begin{bmatrix} -3&1&0\\ -4&1&0\\ 1&0&0 \end{bmatrix} \]

上式中,第3列为全0,故可进行\(矩阵初等行变换\),尽量接近或等价于矩阵标准形:

\(r_1 – r_2\)

\[= \begin{bmatrix} 1&0&0\\ -4&1&0\\ 1&0&0 \end{bmatrix} \]

\(r_2 + 4r_3\)

\[= \begin{bmatrix} 1&0&0\\ 0&1&0\\ 1&0&0 \end{bmatrix} \]

\(r_3 – r_1\)

\[= \begin{bmatrix} 1&0&0\\ 0&1&0\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \]

上式中,第3行为全0,可产生1个\(自由变量\)

\((A-\lambda \cdot E)\cdot x=0\)得:

\[\begin{bmatrix} 1&0&0\\ 0&1&0\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0\\ 0\\ 0 \end{bmatrix} \]

\[\Rightarrow x_1=0,x_2=0 \]

设:\(x_3\)为自由变量,且\(x_3=1\)

可解得:

\[p_1= k \cdot \begin{bmatrix} 0\\ 0\\ 1 \end{bmatrix} (k\in R,k \neq 0) \]

设A对应\(\lambda_2=\lambda_3=1\)的特征向量为\(p_2,p_3\),则\(p_2,p_3\)求解过程如下:

\[A-\lambda \cdot E= \begin{bmatrix} -2&1&0\\ -4&2&0\\ 1&0&1 \end{bmatrix} \]

根据观察,可进行\(初等行变换\),尽量接近或等价于矩阵标准形:

\(r_2 \cdot \frac{1}{2}\)

\[= \begin{bmatrix} -2&1&0\\ -2&1&0\\ 1&0&1 \end{bmatrix} \]

\(r_2+2r_3\)

\[\begin{bmatrix} -2&1&0\\ 0&1&2\\ 1&0&1 \end{bmatrix} \]

\(r_1-r_2\)

\[\begin{bmatrix} -2&0&-2\\ 0&1&2\\ 1&0&1 \end{bmatrix} \]

\(r_1+3r_3\)

\[\begin{bmatrix} 1&0&1\\ 0&1&2\\ 1&0&1 \end{bmatrix} \]

\(r_3-r_1\)

\[\begin{bmatrix} 1&0&1\\ 0&1&2\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \]

\(上式中,第3行为全0,故按行乘以x\)

\(由(A-\lambda \cdot E)\cdot x=0得:\)

\[\begin{bmatrix} 1&0&1\\ 0&1&2\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0\\ 0\\ 0 \end{bmatrix} \]

\[\Rightarrow \begin {cases} x_1+x_3=0 \\ x_2+2x_3=0 \\ \end {cases} \]

\(由第3行为全0,可设x_3为自由变量且x_3=1,可解得:\)

\[p_2=p_3= k \cdot \begin{bmatrix} -1\\ -2\\ 1 \end{bmatrix} (k\in R,k \neq 0) \]

*总结:

\[一般情况下,三阶矩阵应产生3个特征值、3个特征向量。 \]

\[而本案例中,共产生2个特征值(\lambda_1,\lambda_2=\lambda_3),2个特征向量(p_1,p_2=p_3),因此产生了亏损 \]

15.3.3 示例3:三阶矩阵的求解(无亏损的情况)

设存在如下矩阵:

\[A= \begin{bmatrix} -2&1&1\\ 0&2&0\\ -4&1&3 \end{bmatrix} \]

A的特征值求解过程如下:

经过观察,可将\(|A-\lambda \cdot E|\)的第2行按行展开

\[|A-\lambda \cdot E|=(2-\lambda) \cdot \begin{vmatrix} -2-\lambda&1\\ -4&3-\lambda \end{vmatrix} \]

\[=(2-\lambda) \cdot [(-2-\lambda) \cdot (3-\lambda)+4] \]

\[=(2-\lambda) \cdot (-2-\lambda+\lambda^2) \]

\[=(2-\lambda) \cdot (\lambda+1)(\lambda-2) \]

解得:

\[\lambda_1=-1,\lambda_2=\lambda_3=2 \]

设A对应\(\lambda_1=-1\)的特征向量为\(p_1\),则\(p_1\)求解过程如下:

\[(A-\lambda_1 \cdot E)= \begin{bmatrix} -1&1&1\\ 0&3&0\\ -4&1&4 \end{bmatrix} \]

根据观察,可对上式进行\(初等行变换\),使结果接近或等价于矩阵标准形:

\(r_1-r_4\)

\[= \begin{bmatrix} 3&0&-3\\ 0&3&0\\ -4&1&4 \end{bmatrix} \]

\(r_1\cdot \frac{1}{3}\)

\[= \begin{bmatrix} 1&0&-1\\ 0&3&0\\ -4&1&4 \end{bmatrix} \]

\(r_2\cdot \frac{1}{3}\)

\[= \begin{bmatrix} 1&0&-1\\ 0&1&0\\ -4&1&4 \end{bmatrix} \]

\(r_3+4r_1\)

\[= \begin{bmatrix} 1&0&-1\\ 0&1&0\\ 0&1&0 \end{bmatrix} \]

\(r_3-r_2\)

\[= \begin{bmatrix} 1&0&-1\\ 0&1&0\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \]

\(由(A-\lambda_1 \cdot E)\cdot x=0得\)

\[\begin{bmatrix} 1&0&-1\\ 0&1&0\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0\\ 0\\ 0 \end{bmatrix} \]

\((A-\lambda_1 \cdot E)\)第3行为全0(存在1个自由变量),故可按行乘以\(x\),有:

\[\begin {cases} x_1=x_3\\ x_2=0 \end {cases} \]

\(x_3\)为自由变量且\(x_3=1\),可解得:

\[p_1= k \cdot \begin{bmatrix} 1\\ 0\\ 1 \end{bmatrix} (k\in R,k \neq 0) \]

设A对应\(\lambda_2=\lambda_3=2\)的特征向量为\(p_2,p_3\),则\(p_2,p_3\)的求解过程如下:

\[(A-\lambda_2\cdot E)= \begin{bmatrix} -2-2&1&1\\ 0&2-2&0\\ -4&1&3-2 \end{bmatrix} \]

\[= \begin{bmatrix} -4&1&1\\ 0&0&0\\ -4&1&1 \end{bmatrix} \]

经过观察,可对上式进行\(初等行变换\),使结果接近或等价于矩阵标准形:

\(r_2 \leftrightarrow r_3\)

\[\begin{bmatrix} -4&1&1\\ -4&1&1\\ 0&0&0\\ \end{bmatrix} \]

\(r_2-r_1\)

\[\begin{bmatrix} -4&1&1\\ 0&0&0\\ 0&0&0\\ \end{bmatrix} \]

\((A-\lambda_2\cdot E)x=0\)得:

\[\begin{bmatrix} -4&1&1\\ 0&0&0\\ 0&0&0\\ \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3\\ \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0\\ 0\\ 0 \end{bmatrix} \]

经过观察,第2行、第3行为全0(产生2个自由变量),可按行乘以\(x\)得:

\[-4x_1+x_2+x_3=0 \]

\(x_1,x_2\)为自由变量

\(x_1=1,x_2=0\),可解得:

\[p_2 = k \cdot \begin{bmatrix} 1\\ 0\\ 4\\ \end{bmatrix} (k \in R,k\neq 0) \]

\(x_1=0,x_2=1\),可解得:

\[p_3 = k \cdot \begin{bmatrix} 0\\ 1\\ -1\\ \end{bmatrix} (k \in R,k\neq 0) \]

*总结:

\[本案例中,虽仅产生2个特征值(\lambda_1,\lambda_2=\lambda_3),但特征向量产生了3个(p_1,p_2,p_3),因此无亏损 \]

15.3.4 示例4:矩阵多项式的特征值求解

设存在某三阶矩阵A,其特征值为:\(\lambda_1=1,\lambda_2=-1,\lambda_3=2\)

\(A*+3A-2E\)的特征值。

求解过程如下:

\[由A^{-1}=\frac{A^*}{|A|}得: \]

\[A^*+3A-2E=A^{-1}\cdot|A|+3A-2E \]

\[由|A|=\lambda_1 \cdot \lambda_2 \cdot \lambda_3得: \]

\[A^*+3A-2E=-2A^{-1}+3A-2E \]

\[由性质4、性质5得: \]

\[\varphi(A)=A^*+3A-2E=\varphi(\lambda)=-2\cdot \frac{1}{\lambda}+3\lambda-2 \]

\[故A*+3A-2E的特征值为:\varphi(\lambda_1)=-1,\varphi(\lambda_2)=-3,\varphi(\lambda_3)=3 \]

15.3.5 示例5:线性无关性质的应用

设存在某二阶矩阵A,其特征值为:\(\lambda_1、\lambda_2(\lambda_1\neq\lambda_2)\),对应的特征向量为\(p_1、p_2\)

求证:\((p_1+p_2)\)不是A的特征向量

证明过程如下:

\[设p_1+p_2是A的特征向量,则有: \]

\[A(p_1+p_2)=\lambda(p_1+p_2) \]

\[由题意,有: \]

\[\begin{cases} Ap_1=\lambda_1p_1\\ Ap_2=\lambda_2p_2 \end{cases} \Rightarrow A(p_1+p_2)=\lambda_1p_1+\lambda_2p_2 \]

\[则:\lambda_1p_1+\lambda_2p_2=\lambda(p_1+p_2) \]

\[\Rightarrow (\lambda_1-\lambda) p_1+(\lambda_2-\lambda)p_2=0 \]

\[由性质6\Rightarrow p_1,p_2线性无关 \]

\[\Rightarrow \lambda_1-\lambda=\lambda_2-\lambda=0 \]

\[\Rightarrow \lambda_1=\lambda_2,与题设相矛盾,故(p_1+p_2)不是A的特征向量 \]

来源链接:https://www.cnblogs.com/efancn/p/18744357

© 版权声明
THE END
支持一下吧
点赞7 分享
评论 抢沙发
头像
请文明发言!
提交
头像

昵称

取消
昵称表情代码快捷回复

    暂无评论内容