15 特征值和特征向量
15.1 定义
设存在n阶矩阵A:
\[A= \begin{bmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} &…& a_{1n}\\ a_{21} & a_{22} & a_{23} &…& a_{2n}\\ a_{31} & a_{32} & a_{33} &…& a_{3n}\\ & & ……\\ a_{n1} & a_{n2} & a_{n3} &…& a_{nn}\\ \end{bmatrix} \]
对于n阶矩阵\(A\),若存在数\(\lambda\)、n维非零列向量\(x\),使:
\[\tag{1} A \cdot x=\lambda \cdot x \]
则称数\(\lambda\)为矩阵A的\(特征值\),称\(x\)为A对应于\(\lambda\)的\(特征向量\)
15.2 相关性质
由定义$A \cdot x=\lambda \cdot x $可得:
\[(A-E\lambda)\cdot x= \]
\[\tag{2} \begin{bmatrix} a_{11}-\lambda & a_{12} & a_{13} &…& a_{1n}\\ a_{21} & a_{22}-\lambda & a_{23} &…& a_{2n}\\ a_{31} & a_{32} & a_{33}-\lambda &…& a_{3n}\\ & & ……\\ a_{n1} & a_{n2} & a_{n3} &…& a_{nn}-\lambda\\ \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3\\ …\\ x_n \end{bmatrix} = O \]
\[式(2)为齐次方程,且x存在非零解 \]
由上可推出以下性质:
\[\begin {array}{c} 性质1&由克莱姆法则可知:|A-\lambda \cdot E|=0\\\\ 性质2&\lambda_1+\lambda_2+…+\lambda_n=a_{11}+a_{22}+…+a_{nn}\\\\ 性质3&\lambda_1\cdot\lambda_2\cdot…\cdot\lambda_n=|A|\\\\ 性质4&(1)A^2的特征值是\lambda^2 ;(2)A^{-1}特征值是\frac{1}{\lambda}(A可逆 ) \\\\ 性质5&由性质4可得\varphi(\lambda)是\varphi(A)的特征值(\varphi()表示多项式)\\\\ 性质6&\lambda_1,\lambda_2,…,\lambda_n各不相等 \Rightarrow 对应的特征向量线性无关 \end {array} \]
性质4相关证明过程如下:
(1)由\(Ax=\lambda x\)得:
\[A^2 x=A \cdot \lambda x \]
\[\Rightarrow A^2 x=\lambda^2 x \]
(2)由\(Ax=\lambda x\)得:
\[x=\lambda x \cdot A^{-1} \]
\[\Rightarrow \frac{1}{\lambda}\cdot x=A^{-1} \cdot x \]
15.3 特征值、特征向量求解示例
15.3.1 示例1:二阶矩阵的求解
设存在矩阵:
\[A= \begin{bmatrix} 3&-1\\ -1&3 \end{bmatrix} \]
A的特征值求解过程如下:
\[|A-\lambda \cdot E|= \begin{vmatrix} 3-\lambda&-1\\ -1&3-\lambda \end{vmatrix} =(3-\lambda)^2-1 \]
\[\qquad\qquad\quad =8-6\lambda+\lambda^2 =(4-\lambda)\cdot(2-\lambda) \]
由性质1可知:
\[(4-\lambda)\cdot(2-\lambda)=0 \Rightarrow (\lambda_1=4,\lambda_2=2) \]
设A对应\(\lambda_1=4\)的特征向量为\(p_1\),则\(p_1\)求解过程如下:
\[由: (A-\lambda_1 \cdot E)\cdot x=0 可得: \]
\[\begin{bmatrix} 3-4&-1\\ -1&3-4 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0\\ 0 \end{bmatrix} \]
\[\qquad\quad\; \Rightarrow-x_1-x_2=0 \]
\[ \qquad \qquad \qquad \qquad \quad x_1=-x_2 \]
则\(p_1\)可取值为:
\[p_1= k \cdot \begin{bmatrix} 1\\ -1 \end{bmatrix} (k\in R,k \neq 0) \]
同理,设A对应\(\lambda_2=2\)的特征向量可取值为\(p_2\),则:
\[p_2= k \cdot \begin{bmatrix} 1\\ 1 \end{bmatrix} (k\in R,k \neq 0)(求解过程略) \]
15.3.2 示例2:三阶矩阵的求解(有亏损的情况)
设存在如下矩阵:
\[A= \begin{bmatrix} -1&1&0\\ -4&3&0\\ 1&0&2 \end{bmatrix} \]
A的特征值求解过程如下:
\[|A-\lambda \cdot E|= \begin{vmatrix} -1-\lambda&1&0\\ -4&3-\lambda&0\\ 1&0&2-\lambda \end{vmatrix}=0 \]
将上式按第3列展开,得:
\[(2-\lambda)\cdot [(-1-\lambda)\cdot(3-\lambda)+4]=0 \]
\[(2-\lambda)\cdot(1-2\lambda+\lambda^2)=0 \]
\[(2-\lambda)\cdot(\lambda-1)^2=0 \]
解得:
\[\lambda_1=2,\lambda_2=\lambda_3=1 \]
设A对应\(\lambda_1=2\)的特征向量为\(p_1\),则\(p_1\)求解过程如下:
\[A-\lambda \cdot E= \begin{bmatrix} -3&1&0\\ -4&1&0\\ 1&0&0 \end{bmatrix} \]
上式中,第3列为全0,故可进行\(矩阵初等行变换\),尽量接近或等价于矩阵标准形:
\(r_1 – r_2\):
\[= \begin{bmatrix} 1&0&0\\ -4&1&0\\ 1&0&0 \end{bmatrix} \]
\(r_2 + 4r_3\):
\[= \begin{bmatrix} 1&0&0\\ 0&1&0\\ 1&0&0 \end{bmatrix} \]
\(r_3 – r_1\):
\[= \begin{bmatrix} 1&0&0\\ 0&1&0\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \]
上式中,第3行为全0,可产生1个\(自由变量\)
由\((A-\lambda \cdot E)\cdot x=0\)得:
\[\begin{bmatrix} 1&0&0\\ 0&1&0\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0\\ 0\\ 0 \end{bmatrix} \]
\[\Rightarrow x_1=0,x_2=0 \]
设:\(x_3\)为自由变量,且\(x_3=1\)
可解得:
\[p_1= k \cdot \begin{bmatrix} 0\\ 0\\ 1 \end{bmatrix} (k\in R,k \neq 0) \]
设A对应\(\lambda_2=\lambda_3=1\)的特征向量为\(p_2,p_3\),则\(p_2,p_3\)求解过程如下:
\[A-\lambda \cdot E= \begin{bmatrix} -2&1&0\\ -4&2&0\\ 1&0&1 \end{bmatrix} \]
根据观察,可进行\(初等行变换\),尽量接近或等价于矩阵标准形:
\(r_2 \cdot \frac{1}{2}\):
\[= \begin{bmatrix} -2&1&0\\ -2&1&0\\ 1&0&1 \end{bmatrix} \]
\(r_2+2r_3\):
\[\begin{bmatrix} -2&1&0\\ 0&1&2\\ 1&0&1 \end{bmatrix} \]
\(r_1-r_2\):
\[\begin{bmatrix} -2&0&-2\\ 0&1&2\\ 1&0&1 \end{bmatrix} \]
\(r_1+3r_3\):
\[\begin{bmatrix} 1&0&1\\ 0&1&2\\ 1&0&1 \end{bmatrix} \]
\(r_3-r_1\):
\[\begin{bmatrix} 1&0&1\\ 0&1&2\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \]
\(上式中,第3行为全0,故按行乘以x\)
\(由(A-\lambda \cdot E)\cdot x=0得:\)
\[\begin{bmatrix} 1&0&1\\ 0&1&2\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0\\ 0\\ 0 \end{bmatrix} \]
\[\Rightarrow \begin {cases} x_1+x_3=0 \\ x_2+2x_3=0 \\ \end {cases} \]
\(由第3行为全0,可设x_3为自由变量且x_3=1,可解得:\)
\[p_2=p_3= k \cdot \begin{bmatrix} -1\\ -2\\ 1 \end{bmatrix} (k\in R,k \neq 0) \]
*总结:
\[一般情况下,三阶矩阵应产生3个特征值、3个特征向量。 \]
\[而本案例中,共产生2个特征值(\lambda_1,\lambda_2=\lambda_3),2个特征向量(p_1,p_2=p_3),因此产生了亏损 \]
15.3.3 示例3:三阶矩阵的求解(无亏损的情况)
设存在如下矩阵:
\[A= \begin{bmatrix} -2&1&1\\ 0&2&0\\ -4&1&3 \end{bmatrix} \]
A的特征值求解过程如下:
经过观察,可将\(|A-\lambda \cdot E|\)的第2行按行展开
\[|A-\lambda \cdot E|=(2-\lambda) \cdot \begin{vmatrix} -2-\lambda&1\\ -4&3-\lambda \end{vmatrix} \]
\[=(2-\lambda) \cdot [(-2-\lambda) \cdot (3-\lambda)+4] \]
\[=(2-\lambda) \cdot (-2-\lambda+\lambda^2) \]
\[=(2-\lambda) \cdot (\lambda+1)(\lambda-2) \]
解得:
\[\lambda_1=-1,\lambda_2=\lambda_3=2 \]
设A对应\(\lambda_1=-1\)的特征向量为\(p_1\),则\(p_1\)求解过程如下:
\[(A-\lambda_1 \cdot E)= \begin{bmatrix} -1&1&1\\ 0&3&0\\ -4&1&4 \end{bmatrix} \]
根据观察,可对上式进行\(初等行变换\),使结果接近或等价于矩阵标准形:
\(r_1-r_4\):
\[= \begin{bmatrix} 3&0&-3\\ 0&3&0\\ -4&1&4 \end{bmatrix} \]
\(r_1\cdot \frac{1}{3}\):
\[= \begin{bmatrix} 1&0&-1\\ 0&3&0\\ -4&1&4 \end{bmatrix} \]
\(r_2\cdot \frac{1}{3}\):
\[= \begin{bmatrix} 1&0&-1\\ 0&1&0\\ -4&1&4 \end{bmatrix} \]
\(r_3+4r_1\):
\[= \begin{bmatrix} 1&0&-1\\ 0&1&0\\ 0&1&0 \end{bmatrix} \]
\(r_3-r_2\):
\[= \begin{bmatrix} 1&0&-1\\ 0&1&0\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \]
\(由(A-\lambda_1 \cdot E)\cdot x=0得\):
\[\begin{bmatrix} 1&0&-1\\ 0&1&0\\ 0&0&0 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0\\ 0\\ 0 \end{bmatrix} \]
\((A-\lambda_1 \cdot E)\)第3行为全0(存在1个自由变量),故可按行乘以\(x\),有:
\[\begin {cases} x_1=x_3\\ x_2=0 \end {cases} \]
设\(x_3\)为自由变量且\(x_3=1\),可解得:
\[p_1= k \cdot \begin{bmatrix} 1\\ 0\\ 1 \end{bmatrix} (k\in R,k \neq 0) \]
设A对应\(\lambda_2=\lambda_3=2\)的特征向量为\(p_2,p_3\),则\(p_2,p_3\)的求解过程如下:
\[(A-\lambda_2\cdot E)= \begin{bmatrix} -2-2&1&1\\ 0&2-2&0\\ -4&1&3-2 \end{bmatrix} \]
\[= \begin{bmatrix} -4&1&1\\ 0&0&0\\ -4&1&1 \end{bmatrix} \]
经过观察,可对上式进行\(初等行变换\),使结果接近或等价于矩阵标准形:
\(r_2 \leftrightarrow r_3\):
\[\begin{bmatrix} -4&1&1\\ -4&1&1\\ 0&0&0\\ \end{bmatrix} \]
\(r_2-r_1\):
\[\begin{bmatrix} -4&1&1\\ 0&0&0\\ 0&0&0\\ \end{bmatrix} \]
由\((A-\lambda_2\cdot E)x=0\)得:
\[\begin{bmatrix} -4&1&1\\ 0&0&0\\ 0&0&0\\ \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3\\ \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 0\\ 0\\ 0 \end{bmatrix} \]
经过观察,第2行、第3行为全0(产生2个自由变量),可按行乘以\(x\)得:
\[-4x_1+x_2+x_3=0 \]
设\(x_1,x_2\)为自由变量
若\(x_1=1,x_2=0\),可解得:
\[p_2 = k \cdot \begin{bmatrix} 1\\ 0\\ 4\\ \end{bmatrix} (k \in R,k\neq 0) \]
若\(x_1=0,x_2=1\),可解得:
\[p_3 = k \cdot \begin{bmatrix} 0\\ 1\\ -1\\ \end{bmatrix} (k \in R,k\neq 0) \]
*总结:
\[本案例中,虽仅产生2个特征值(\lambda_1,\lambda_2=\lambda_3),但特征向量产生了3个(p_1,p_2,p_3),因此无亏损 \]
15.3.4 示例4:矩阵多项式的特征值求解
设存在某三阶矩阵A,其特征值为:\(\lambda_1=1,\lambda_2=-1,\lambda_3=2\)
求\(A*+3A-2E\)的特征值。
求解过程如下:
\[由A^{-1}=\frac{A^*}{|A|}得: \]
\[A^*+3A-2E=A^{-1}\cdot|A|+3A-2E \]
\[由|A|=\lambda_1 \cdot \lambda_2 \cdot \lambda_3得: \]
\[A^*+3A-2E=-2A^{-1}+3A-2E \]
\[由性质4、性质5得: \]
\[\varphi(A)=A^*+3A-2E=\varphi(\lambda)=-2\cdot \frac{1}{\lambda}+3\lambda-2 \]
\[故A*+3A-2E的特征值为:\varphi(\lambda_1)=-1,\varphi(\lambda_2)=-3,\varphi(\lambda_3)=3 \]
15.3.5 示例5:线性无关性质的应用
设存在某二阶矩阵A,其特征值为:\(\lambda_1、\lambda_2(\lambda_1\neq\lambda_2)\),对应的特征向量为\(p_1、p_2\)
求证:\((p_1+p_2)\)不是A的特征向量
证明过程如下:
\[设p_1+p_2是A的特征向量,则有: \]
\[A(p_1+p_2)=\lambda(p_1+p_2) \]
\[由题意,有: \]
\[\begin{cases} Ap_1=\lambda_1p_1\\ Ap_2=\lambda_2p_2 \end{cases} \Rightarrow A(p_1+p_2)=\lambda_1p_1+\lambda_2p_2 \]
\[则:\lambda_1p_1+\lambda_2p_2=\lambda(p_1+p_2) \]
\[\Rightarrow (\lambda_1-\lambda) p_1+(\lambda_2-\lambda)p_2=0 \]
\[由性质6\Rightarrow p_1,p_2线性无关 \]
\[\Rightarrow \lambda_1-\lambda=\lambda_2-\lambda=0 \]
\[\Rightarrow \lambda_1=\lambda_2,与题设相矛盾,故(p_1+p_2)不是A的特征向量 \]
来源链接:https://www.cnblogs.com/efancn/p/18744357
如有侵犯您的版权,请及时联系3500663466#qq.com(#换@),我们将第一时间删除本站数据。
暂无评论内容